Sociaal ondernemerschap
Definities
We definiëren sociaal ondernemerschap als innovatieve, sociale waarde creërende activiteiten die plaatsvinden in verschillende omgevingen: zowel in niet-winstgedreven (non profit) als in winstgedreven (profit) omgevingen.
Een sociale onderneming is een onderneming die boven alles aan een maatschappelijke uitdaging wil werken. Met andere woorden: vooral 'maatschappelijke winst' wil genereren. Dit doet ze door een sociaal probleem of marktfalen in te perken, een sociale behoefte of uitdaging in te vullen en dat op een ondernemende, marktgerichte wijze. Dat wil zeggen: door eigen inkomsten te genereren en zo zelfvoorzienend te zijn.
Veel sociale ondernemers vinden we terug in de 'sociale economie'. Dat is een verzamelnaam van organisaties, bedrijven en initiatieven die de realisatie van enkele maatschappelijke meerwaarden voorop stellen en bepaalde basisprincipes respecteren:
- voorrang van arbeid op kapitaal;
- democratische besluitvorming;
- maatschappelijke inbedding;
- transparantie;
- kwaliteit en duurzaamheid.
Door de finaliteit van haar activiteiten, de democratische besluitvorming en de manier van opbrengstverdeling onderscheidt ze zich van de privé-sector (ook wel “zakelijke” of “reguliere economie” genoemd).
Goede ondernemers
Sociale ondernemers moeten van vele markten thuis zijn. Maar ze moeten in de eerste plaats goede ondernemers zijn. Sociale ondernemingen moeten - zoals alle ondernemingen - een concurrentievoordeel vinden en dat zo scherp mogelijk uitspelen. Met andere woorden: ook sociale ondernemingen moeten fungeren in een cultuur van klantgerichtheid, lage kosten, scherpte, kwaliteit, hard werken, optimaliseren, …
Maar dus ook in profit omgevingen vinden we sociaal ondernemerschap terug. Vaak in coöperaties maar ook in andere 'klassieke' ondernemingsvormen. Sommige bedrijven lijken 'klassiek' - doordat ze bijvoorbeeld producten verkopen en daar winst mee maken - maar zijn wel degelijk sociale ondernemingen.
Bij nader inzien zijn ze immers opgestart als een manier om niet middelen uit bijvoorbeeld subsidies, maar wel uit 'de markt' te halen om primair een sociale missie te realiseren. Sommige organisaties (verenigingen, groepen, stichtingen, ...) zijn heel sterkte sociale innovatoren maar dan weer geen sociaal ondernemers - omdat ze niet marktgericht werken.
Kenmerkend voor sociale ondernemers is dus dat ze hun missie op een ondernemende, marktgerichte manier realiseren. Denk aan de verkoop van producten, het verhuren van diensten, het vermarkten van kennis, ...
Sociale innovatie
Wanneer verschillende actoren, verschillende expertises of verschillende hulpmiddelen op een nieuwe manier verbonden worden om een maatschappelijke behoefte in te vullen, spreekt men van 'sociale innovatie'. Het is een innovatieve oplossing voor een maatschappelijk belangrijke uitdaging die resulteert in een product, dienst, organisatiemodel en/of methode.
- Het 'sociale' slaat op het feit dat de innovatie een maatschappelijke behoefte (maatschappelijke uitdaging) aanpakt. Denk aan multidimensionele maatschappelijke problemen van de meest kwetsbare groepen in de samenleving. Of aan klimaatverandering. Of aan eenzaamheid in een stadscontext.
- Een oplossing is 'innovatief' als het gaat over een nieuw of significant beter(e) product, dienst, proces, marketingmethode en/of organisatiemodel. Het gaat dus over zowel 'dit heeft nog nooit iemand bedacht' ideeën als over het toepassen van bestaande ideeën op een nieuwe doelgroep of over het opschalen van een project rond een nieuwe maatschappelijke uitdaging.
Meer info en bronnen
- De Sociale Innovatiefabriek promoot, begeleidt en ondersteunt sociaal ondernemerschap en sociale innovatie ten voordele van maatschappelijke uitdagingen.
- De Punt
- Flanders DC
Gerelateerde inhoud
-
Het Nederlandse BRICKR biedt zinvol werk aan volwassenen met een afstand tot de arbeidsmarkt met een wel zeer unieke specialisatie: refurbished LEGO®. Het resultaat: een mooi nieuw leven voor de LEGO®-blokjes en een dankbare dagbesteding voor mensen met een beperking.
-
Je verwacht het misschien niet direct te horen van de koepel van sociale ondernemingen, maar de social profit heeft een inhaalbeweging te maken wat betreft duurzaamheid. Verso en haar federaties beseffen dat en bouwen daarom aan een concreet aanbod voor sociale ondernemingen. Ecoswitch zag deze zomer het licht en wordt op 26 oktober gelanceerd in Brussel.
-
In duurzaamheidskringen flirt men graag met nieuwe termen en begrippen, die het onderwerp aantrekkelijker moeten maken. Tegenwoordig horen we meer en meer over de Inner Development Goals spreken, de IDGs. Waar komen ze vandaag, wat zijn ze en zijn ze meer dan een laatste bevlieging?
-
Wij werken op verschillende niveaus om de transitie naar een duurzame economie en samenleving te
Expertise Circulaire Economie; Biodiversiteit; Sociale en duurzame ondernemingen; Onderwijs; Good Governance; -
Je bent jong, je hebt een goed idee, en je wilt er wat mee … Maar hoe zet je die eerste stap? Turbo helpt jongeren in en rond Brugge om hun eerste stappen te zetten als ondernemer.
-
Hoe kan je als stadsbestuur de circulaire economie letterlijk en figuurlijk ruimte geven? Hoe stap je als ondernemer mee in dat verhaal? Mechelens programmamanager circulaire stad neemt ons mee op tour.