Fevia wijst de weg naar due diligence

Wat is de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD)? Kort door de bocht betekent het dat bedrijven alle mogelijke negatieve effecten van hun activiteiten op mens en milieu doorheen hun volledige, wereldwijde waardenketen moeten in kaart brengen, aanpakken en daarover rapport uitbrengen,. Bepaald kort is dat niet, dus laat ons twee belangrijke termen uitlichten. Het gaat om ‘mogelijke’ negatieve effecten oftewel: risico’s. Bedrijven zullen moeten anticiperen op risico’s, enkel reageren is niet voldoende. Dat moeten ze doen voor hun hele ‘waardenketen’. De richtlijn gaat verder dan de eigen activiteiten van het bedrijf. Ook de leveranciers in de toeleveringsketen tellen mee, waar ter wereld ze zich ook bevinden. De CSDDD belooft dus een heel brede en ingrijpende richtlijn te worden. Vandaar dat Fevia al volop bezig is om haar leden te informeren en voor te bereiden op de invoering.

“Begin er nu aan”, zegt Marie Daeninck, juridisch en handelsadviseur bij Fevia. “Dat is onze voornaamste boodschap naar ondernemers toe, en zeker voor onze leden. De CSDDD beschouwt voeding, net als textiel, landbouw en mijnbouw als een sector met een hoog risico. Voedingsbedrijven hebben vaak complexe waardenketens, met veel en heel diverse schakels. Die bestaan dikwijls uit heel kleine ondernemingen en bevinden zich vaak buiten Europa. Voor onze sector liggen de drempels om onder de CSDDD te vallen dan ook lager. Al vanaf 250 werknemers en een wereldwijde netto-omzet van meer dan 40 miljoen euro. Maar focus daar vooral niet te hard op, want zelfs als kleine kmo zal je wellicht een indirecte impact ondervinden. Als je leverancier bent voor de bedrijven die wel onder de CSDDD vallen, zal je toch gevraagd worden om de nodige informatie te leveren en acties te ondernemen. Dus: begin er nu aan en zorg dat je voorbereid bent.”

Wat moet een onderneming doen om de CSDDD na te leven?

“De eerste stap is de risico’s in jouw toeleveringsketen identificeren. Dat gaat over elke soort (potentiële) impact die je maar kan bedenken: dwangarbeid, monocultuur, pesticides, waterschaarste… Stap twee is een plan opzetten om nadelige effecten te voorkomen of te reduceren. De derde stap is dat plan integreren in je beleid en er jaarlijks over te rapporteren. De risicogebaseerde aanpak van de CSDDD is een nieuwe manier van denken en handelen, dus ook je medewerkers informeren en opleiden hoort erbij. Het is een behoorlijk tijdsintensief proces, waardoor de steun van het managementteam cruciaal is. En het vergt een transversale aanpak, over verschillende departementen heen, want er kunnen altijd risico’s zijn waar je vanuit jouw vakgebied niet aan denkt. Het is dus een hele opgave, zeker voor kmo’s die niet meteen over de nodige middelen en expertise beschikken.”

Hoe ondersteunt Fevia haar leden om zich op de CSDDD voor te bereiden?

“We hebben een Due Diligence Wegwijzer opgesteld. Die legt kort uit wat due diligence inhoudt, waarom je er best nu aan begint en welke voordelen je eruit kan halen. Daarnaast vind je er een lijst van globale risico’s die specifiek voor de voedingsindustrie van toepassing zijn. Die is weliswaar niet exhaustief. Dat is niet haalbaar in zo’n diverse sector met zoveel subsectoren, maar het helpt je wel al op weg. En we geven aan waar je relevante informatie en verdere hulpmiddelen kan vinden, zoals de Due Diligence Toolbox, die voor iedereen toegankelijk is. Vorig jaar hebben we ook een lerend netwerk over due diligence opgestart met een kleine groep bedrijven, met ondersteuning van FIDO en in samenwerking met Sustenuto en Hiva Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving van de KULeuven. Daar hebben we al veel geleerd over waar de moeilijkheden liggen voor verschillende soorten ondernemingen, maar ook tips en tricks gedeeld van bedrijven die goed bezig zijn en daarover komen getuigen. Die lessen delen we ook met onze leden. Maar voorlopig liggen zowel de tekst als de timing van de richtlijn nog niet helemaal vast, dus is het nog te vroeg om echt conclusies te trekken. Wanneer dat allemaal duidelijker is, zullen we nog communiceren via onze nieuwsbrief of webinars organiseren.”

Je spreekt ook van voordelen van de richtlijn voor ondernemers. Hoe zien die eruit?

“Eerst en vooral is het zeker voordelig om een beter zicht te krijgen op je toeleveringsketen en de risico’s die daar spelen. Zo krijg je een meer weerbare toeleveringsketen. Jouw bedrijf heeft een impact op de omgeving, maar de omgeving heeft ook een impact op jouw bedrijf. Hoe beter je die risico’s kent, hoe beter je erop voorbereid bent. Denk maar aan waterschaarste. Dat kan een grote impact hebben op de opbrengst van bijvoorbeeld groenteteelt en dus de prijs van grondstoffen de hoogte in jagen. De maatregelen die jouw leveranciers treffen om verantwoordelijk met water om te gaan, zullen hen ook beschermen tijdens droge periodes. En dat zien ook de financiële instellingen. Die zijn steeds minder geneigd om te investeren in ondernemingen die hun due diligence niet gedaan hebben. Dat geldt zelfs voor klanten en medewerkers. Die verwachten dat jouw manier van werken overeenstemt met hun waarden. Op die manier wordt duurzaamheid steeds meer een license to operate. Het zou echt zonde zijn als je de nieuwe Europese richtlijnen enkel vanuit een compliance standpunt bekijkt; welke verplichtingen ze opleggen en niet welke voordelen ze opleveren. Dan misken je de nieuwe realiteit waarin ondernemingen opereren. Die commerciële druk is er nu al. Dus wie er het vroegst aan begint, zal er het eerst de vruchten van plukken.”