Het National Sustainability Congres (4 november, Den Bosch) sloot af met een opmerkelijke keynote van Nico Baken. De professor aan de Technische Universiteit Delft stond stil bij het manifest ‘De nieuwe oplossing van de crisis kost niets!’. Hierin roept hij als initiatiefnemer de burger, het bedrijfsleven, de overheid, de wetenschap en de perswereld op om samen de verantwoordelijkheid te nemen. Mét oog voor zingeving.
Waarom überhaupt zaken doen? Waar leidt dit toe? Twee vragen die de laatste 150 jaar te weinig zijn gesteld, meent professor Baken. “De melk op de ontbijttafel is voor mijn kinderen een vanzelfsprekendheid. Zij vragen zich niet af of die op een nette manier tot bij ons is geraakt. Nochtans zou het een randvoorwaarde moeten zijn. Het hangt samen met zingeving. Daarom vind ik dat de drie gekende P’s, People, Planet, Profit, een vierde missen, namelijk die van Pneuma. Je moet jezelf ook afvragen of je wel achter het product of dienst kunt staan.”
“Op het congres werd er voortdurend gesproken over ‘new business models’. Dat is een dissonantie in mijn ogen, zeker als het gaat over het businessmodel voor natuurlijk kapitaal. Ik spreek liever over ‘value cases’ of waardemodellen.
Een mens of bedrijf is doorgaans egocentrisch. ‘Levert het iets voor mij op?’ Die vraag hangt meestal vast aan een financiële waarde. Niet aan de zinnigheid. Drie eeuwen geleden was het interessant om in de VS plankjes hout aan te kopen om die vervolgens in Europa terug te verkopen. Dat is nu niet meer mogelijk. Als je nu iets onderneemt, moet je stilstaan hoe het resoneert met je omgeving, jouw ‘levensbel’. Het financiële, maar ook de andere P’s moeten in evenwicht zijn.
Het opmerkelijke is dat we ons best schizofreen gedragen. Thuis denken we doorgaans wèl op die manier, maar niet altijd op het werk. Toch is het van maatschappelijk belang om je af te vragen of je zelf nog steeds de dingen moet doen. Dan geraak je tot een bredere kijk, een grotere omgeving. Je kijkt bijvoorbeeld verder dan jouw eigen bedrijf of (sub)sector. Dat noem ik sectoroverstijgend denken en handelen.”
“We zitten met meer raadsels dan de wetenschap kan oplossen. We komen er stilaan achter dat het wereldbeeld complexer is dan we denken en dat het determinisme en reductionisme van het Newetoniaanse wereldbeeld niet langer volstaan.
Francis Heylighen (Vlaams cyberneticus en hoogleraar aan de VUB, nvrd.) voorspelt met velen de transitie naar een Evolutionair Systemisch Wereldbeeld. Delen is het nieuwe bezit. Het is onontkoombaar. Wie er het snelste mee begint, kan mooie stappen maken. Die transitie zie je bijvoorbeeld in Spanje waar er in regio’s eigen munten opduiken. In Nederland heb je wehelpen.nl en peerby.com, waar mensen diensten aan elkaar aanbieden. We gaan naar een participatiemaatschappij.”
“Een van de sectoren waar er in het manifest veel aandacht naar gaat, is de bouwsector. Na WOII is die sector lui geworden. Ze moesten zo veel herbouwen dat het geld binnenstroomde. Met dat geld gingen ze nog meer bouwen. Nu hebben we een overaanbod. De bouwsector had zich beter kunnen heruitvinden.
De circulaire economie biedt een oplossing. Een goed voorbeeld is WoonConnect. Ze laten consumenten hun woning online modificeren op basis van hun behoeftes. We kunnen woningen op een hoger niveau tillen, op alle vlakken. De vaste kosten kunnen naar beneden, het is duurzaam en innovatief.
Alleen kan zoiets enkel op grotere schaal. Individueel is het niet mogelijk. Daarom moet de rol van bedrijven anders. Een energiebedrijf kan bijvoorbeeld huizen helpen isoleren. Zo is er voor elke sector een verandering mogelijk. De weerstand? Wat de boer niet kent, eet hij niet. Maar de sectoren die niet meewillen, snijden uiteindelijk in hun eigen vlees.”
Europa WSE kondigt een ambitieuze campagne aan om de leercultuur binnen bedrijven en organisaties te versterken. Met als doel de motivatie voor leren te vergroten en een inspirerende omgeving te creëren, nodigt Europa WSE organisaties uit om deel te nemen aan een speciaal begeleid traject.
Wil je dat je werknemers meer betrokken zijn en met meer goesting aan het werk blijven? Dan is de ‘Competentiecheck’ een goede keuze.
De Vlaamse minister van Cultuur lanceert voor de 8ste keer de subsidieoproep innovatieve partnerprojecten.
