Vlamingen houden van bouwen en verbouwen, maar de milieu-impact van die activiteiten is groot. De Recupcentrale wil daar verandering in brengen door hergebruik van bouwmaterialen te bevorderen.
Materiaalbewust bouwen – getuigenis door Derbigum
De Belgische onderneming Derbigum is gespecialiseerd in energiebesparende en -producerende dakbedekkingsmaterialen. De onderneming, gestart in 1932 als familiale KMO in de waterdichting van daken en platte oppervlakken, investeert continu in vernieuwende producten voor duurzaam bouwen en energiebeheer. De groep telt vier productie-eenheden – twee in België, één in Duitsland en één in de Verenigde Staten – en stelt wereldwijd 400 medewerkers te werk.
Derbigum streeft ernaar om de uitgelezen leverancier te zijn van duurzame oplossingen om gebouwen te beschermen tegen de natuurelementen. De opzet is duidelijk: gebouwen beschermen door het verstrekken van duurzame, innovatieve en eenvoudige oplossingen. De baseline “Making Buildings Smart” weerspiegelt deze missie en visie: waar mogelijk het gebouw “intelligent” maken zodat er spaarzaam omgesprongen wordt met de beschikbare grondstoffen en het energieverbruik.
Onze natuurlijke grondstoffen raken immers in sneltempo uitgeput. Een totaal andere manier van produceren en consumeren is daarom aan de orde. Het nieuwe beleidsprogramma in Vlaanderen heeft bovendien een duidelijke ambitie: tegen 2020 meer materiaalbewust bouwen. Tegen 2050 moet daarom een groene kringloopeconomie in de bouwsector bestaan, waarvoor inspanningen nodig zijn in alle schakels van de bouwketen.
Duurzaamheid sinds jaar en dag een aandachtspunt
Nog voor duurzaamheid “bon ton” was, was Derbigum al begaan met ecologie en recyclage. Voor Derbigum daken werd in 1995-1996 al een levensduur van 25 jaar tot 30 jaar aangetoond door externe gespecialiseerde instanties. In 1992 werd het eerste ISO 9001 certificaat behaald. Sinds 1997 bezit Derbigum ook een ISO 14001- en een EMAS-certificatie. Door de overschakeling op groene energiebronnen heeft Derbigum sinds 2000 zijn eigen CO2-uitstoot per m² in productie reeds met 42% kunnen terugdringen.
Meer dan waterdichting alleen
Moderne dakbanen kunnen helpen in het verminderen van het energieverbruik of het recupereren van regenwater. Derbigum ontwikkelde witte acrylcoatings die ervoor zorgen dat tot 81% van de zonnestralen weerkaatst wordt. Hierdoor warmt het dak minder snel op, wat een dubbel voordeel geeft: de temperatuur in de lokalen onder het dak blijft lager en de lucht die de koeltoestellen op het dak aanzuigen is koeler; bijgevolg is er dus minder energie nodig om deze lucht verder af te koelen. Zodoende kan er tot 2 euro per m² per jaar op de energiefactuur bespaard worden.
Drinkbaar water is een kostbaar goed; daarom is het aangewezen om er spaarzaam en doordacht mee om te springen. Het scheiden van de afvloei van het regenwater en het afvalwater dat in de riolering terecht komt is daar een voorbeeld van. Regenwater kan voor veel toepassingen aangewend worden, van sanitair tot hergebruik in de tuin voor besproeiing of fonteinen. Daarvoor moet het echter van goede kwaliteit zijn. Derbigum ontwikkelde dakbedekkingen die het herwinnen van regenwater mogelijk maken door leisteenslag, granulaten of acrylcoatings.
Naar gesloten materiaalkringlopen
Naar de toekomst toe wordt gestreefd naar gesloten materiaalkringlopen en een verwijdering van alle gevaarlijke stoffen uit deze kringlopen. Sinds 1999 heeft Derbigum op haar productie-eenheid in Perwez (België) de “Macalusor” staan. Dankzij deze verwerkingsmachine wordt elke gram productieafval rechtstreeks terug in het fabricageproces gebracht. Recentelijk is daar nu ook de toepassing van de recyclage van oude dakbanen bijgekomen. Bovendien werden na doorgedreven onderzoek alle VOC’s (Vluchtige Organische Stoffen) uit de meest courante vloeibare producten gebannen.
Met het oog op zoveel mogelijk recyclage werd een uitvoerige research opgestart naar het hergebruik van bitumineuze afvalstromen voor hoogwaardige producten. Als resultaat daarvan kan Derbigum zowel een dakbaan als een onderlaag op basis van gerecycleerd materiaal aanbieden. Dankzij het gebruik van nieuwe technologieën (NT) kan er nu reeds in het beginstadium tot 30% gerecycleerd materiaal in de nieuwe producten gebruikt worden. Als men bovendien weet dat voor 1 m² Derbigum, 80% van de CO2-uitstoot komt van de productie van de grondstoffen, dan is elk extra percentje gerecycleerd materiaal een grote stap vooruit.
Om het gebruik van NT-dakbanen te promoten en recyclage aan te moedigen, heeft Derbigum een terugnamesysteem ontwikkeld. Zo kan de klant bij het plaatsen van zijn dak een overeenkomst met Derbigum aangaan, die garandeert dat op het einde van de levensduur van het dak, de NT-dakbanen teruggenomen worden door Derbigum. Cruciaal is echter om reeds bij het ontwerp van gebouwen of bouwmaterialen hun recyclage mee in beschouwing te nemen; een aspect waar Derbigum zich al langer dan vandaag van bewust is, getuige daarvan de ontwikkeling van de eerste plantaardige dakbaan ter wereld die bovendien Cradle-to-Cradle (Silver) is.
In de komende jaren zal het ecologisch aandeel in het ontwerp, de toepassingen en de recyclage van bouwmaterialen enkel maar toenemen. Derbigum zal het principe van circulaire economie daarom nog meer dan vroeger in haar productontwikkeling integreren.