Duurzaam bouwen breekt uit keurslijf

Camille Mommer, mede-oprichter van ‘Natura Mater’, is stellig: duurzaam bouwmateriaal is geen curiosum. “Er bestaan heel wat mogelijkheden, maar die zijn moeilijk te pakken te krijgen. Dat merkten we toen we zelf aan het renoveren sloegen. Zelfs al heb je een idee over welk materiaal je wil, in welke budgetcategorie,… Het is een niche-markt. We willen die nu openbreken”, aldus Mommer.

Als er voldoende duurzame bouwmaterialen zijn, hoe komt het dan dat die niet op onze werven terechtkomen? “Er zijn nog heel wat vooroordelen. Duurzaam bouwen gaat niet over strobalen of hennepplantjes hé, het zijn oerdegelijke bouwsystemen voor robuuste zaken. Eigenlijk kan je vandaag zo goed als alles duurzaam bouwen. Er zijn heel wat opties op vlak van isolatie, stenen, verven, hout… Enkel de waterdichtheid van een plat dak vereist nog synthetische stoffen.”

Eerst architecten, dan aannemers

In eerste instantie wilde Natura Mater aannemers contacteren en overtuigen de switch te maken, maar dat lukte niet. “Verandering is altijd moeilijk. Aannemers opteren liever voor traditionele oplossingen, waarvan iedereen al weet hoe je ermee aan de slag kan. Daarom gingen we op zoek naar een andere schakel om de shift op gang te brengen”, vertelt Mommer.

In gesprekken merkten de oprichters van Natura Mater dat architecten wel open stonden voor hun verhaal. “Zij kennen echter doorgaans te weinig over alternatieve bouwstoffen - onbekend maakt onbemind. Wij hebben er onze missie van gemaakt hen te informeren en bij te staan. Ze stellen namelijk de juiste vragen en kunnen de antwoorden op hun beurt naar aannemers communiceren.”

De consultants van ‘Natura Mater’ begeleiden nu dus zowel architecten, bouwheren als  aannemers. “Alle vragen over wat kan of niet, komen bij ons terecht. We zijn als het ware een toolbox voor architecten. Daarom maken we er ook een erezaak van om van alles op de hoogte te zijn. We werken intussen samen met meer dan 160 fabrieken, want er zijn meer dan 700 duurzame producten”, telt Mommer uit.

Ook de werkwijze van ‘Natura Mater’ is anders dan die van verkopers, die vaak commissie ontvangen als ze product x of y aan de man hebben gebracht.

Een catalogus hebben we niet. We bekijken project per project welke materialen geschikt zijn. Die zijn trouwens ook niet duurder ofzo. Dat is nog zo’n hardnekkig cliché dat we de wereld willen uit helpen.

Veel mogelijkheden

Er zijn dus voldoende alternatieven, en dat is hoognodig. De bouw- en vastgoedsector is goed voor 40% van CO2-uitstoot wereldwijd. Mommer: “De helft daarvan is gelinkt aan de impact van materialen en bouwtechnieken. Er ligt dus een gigantische opportuniteit om beter te doen en dat kan door goed na te denken over welk materiaal je gebruikt. De opties zijn legio. Denk aan milieuvriendelijke of gerecycleerde materialen, of bouwstoffen van geologische oorsprong.”

Mommer ziet de boom aan renovatieprojecten als een huge playground: “Alternatieve bouwstoffen bieden architecten heel wat creatieve mogelijkheden. Zo kunnen we samen de vooroordelen rond duurzame materialen wegwerken. Brussel en Wallonië zetten ook in op circulair bouwen, terwijl Vlaanderen kiest voor energie-efficiëntie. Er beweegt eigenlijk nog wat te weinig in Vlaanderen - in Nederland staan ze al veel verder”, stelt Mommer.

De bottom line is duidelijk: onze gewoontes dienen te veranderen. “Het is gewoon een kwestie van mindset. Door duurzaam te bouwen, verlies je niet aan kwaliteit, het prijskaartje is gelijkaardig,… Ik ben er trouwens ook van overtuigd dat ons verhaal een sneeuwbaleffect kan teweegbrengen. We onderschatten het aantal producenten van duurzaam materiaal, die een heel nieuwe groene industrie kunnen creëren in Europa. De goesting om het anders te doen, is er!”