Werken aan geletterdheid in bedrijven loont

1 op 7 volwassenen in Vlaanderen heeft problemen met informatie verwerken, ICT gebruiken, lezen, schrijven of rekenen. De kans is groot dat één van uw werknemers hier problemen mee heeft. Pakt u de geletterdheidsnoden op de werkvloer in uw bedrijf aan? 

Laaggeletterdheid in Vlaanderen

Geletterdheid omvat de competenties om informatie te verwerven, te verwerken en gericht te gebruiken. Dit betekent met taal, cijfers en grafische gegevens kunnen omgaan en gebruik kunnen maken van ICT. Geletterd zijn is belangrijk om zelfstandig te functioneren en participeren in het bedrijf en de samenleving. Het is ook nodig om zich persoonlijk te ontwikkelen en bij te leren.

800.000 Vlamingen (één op zes tot zeven) zijn onvoldoende geletterd om goed te kunnen functioneren op het werk en in het maatschappelijk leven. De belangrijkste risicogroepen zijn praktisch geschoolden (zeg niet: laaggeschoolden), volwassenen met een lage sociaal-economische status, ouderen, eerste generatie migranten, anderstaligen en niet-actieven.

Stijgende geletterdheidsnoden in het bedrijfsleven

Ontwikkelingen in bedrijven zoals automatisering, standaardisering en nieuwe organisatievormen gaan gepaard met verhoogde eisen voor de geletterdheid van werknemers. Werknemers moeten steeds vaker de computer of technologische hulpmiddelen gebruiken bij lees-, schrijf- en rekentaken. De noden aan geletterdheid voor het raadplegen van werkroosters, veiligheidsinstructies, handleidingen van nieuwe machines en producten, enz. stijgen, zeker bij praktisch geschoolden. 

Onderzoek wijst uit dat opleiding van laaggeletterden in bedrijven belangrijke effecten heeft: kwaliteit van producten en dienstverlening verhoogt, motivatie van werknemers verhoogt (ook om verdere opleidingen te volgen), flexibele inzetbaarheid verbetert, grotere betrokkenheid bij het werk en groter verantwoordelijkheidsgevoel bij taakuitvoering, minder klachten, minder ziekteverzuim, en een betere taalbeheersing. 

Werkgevers aarzelen om te investeren in praktisch opgeleide werknemers, onder wie laaggeletterden. Redenen zijn moeilijk meetbaar rendement, het idee dat scholing voor deze groepen zinloos is of de angst dat geschoolde werknemers naar de concurrent gaan. Ervaringen uit praktijkvoorbeelden wijzen echter vooral op de voordelen van deze opleidingen. 

Samenwerken aan geletterdheid 

Guenther Bakeries (uit Olen) kampte met een aantal problemen op de bedrijfsvloer door het niet begrijpen van veiligheids- en werkinstructies, door problemen met het lezen en beantwoorden van e-mails en met het begrijpen van etiketten en veiligheidsvoorschriften, enz. Ingrid Waghemans, HR Manager, heeft de hulp ingeroepen van het project 'Werken aan geletterdheid' van de Federatie van Centra voor Basiseducatie.

Op 4 maanden tijd werden de geletterdheidsnoden in kaart gebracht en werden enkele handleidingen aangepast en advies gegeven om een intern proces op te zetten om systematisch alle handleidingen te vereenvoudigen. Ingrid Waghemans was tevreden over de inbreng vanuit de basiseducatie: "We zijn blij met het heel concrete materiaal. We vreesden bij het begin dat het zou blijven bij suggesties en tips, die we dan zelf zouden moeten gaan toepassen. Dit is meer dan we verwachtten."

Griet Draulans, HR-verantwoordelijke IJs Jacques, heeft ook beroep gedaan op de input van 'Werken aan geletterdheid'. Er waren problemen met enkele instructiefiches en de ontvangstbrochure. De onthaalbrochure werd herschreven zodat nieuwe werknemers alle info hebben om goed te starten. Ook werden twee instructiefiches volledig herschreven zodat die als voorbeeld kunnen dienen voor andere fiches. 

Ontdek meer over opleidingen tot geletterdheid. Zo ondersteunen bijvoorbeeld de Werkplekarchitecten ondernemers die werkzoekenden kansen bieden via stages, opleiding op de werkplek en job- en taalcoaching.