Steun van het Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer

De vzw’s Pomona (uit het Waasland), Spit Tewerkstelling en Atelier Circuler (uit het Leuvense) kunnen rekenen op de steun van het Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer. Daarmee versnelt het Vlaamse Fonds de transitie naar een duurzame samenleving.

Het Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer draagt via projectsteun bij tot de transitie naar een duurzame, koolstofarme en circulaire samenleving. Daarvoor kan het financiële steun van 40.000 euro toekennen aan projecten die deelnemen aan hun oproepen.

De bedoeling van de projectsteun is de transitie naar een duurzame samenleving te versnellen. "Om het sluiten van materiaalkringlopen te stimuleren en bij te dragen aan een circulaire samenleving, ondersteunt het Fonds jaarlijks projecten die inzetten op innovatieve oplossingen en zo bijdragen tot een duurzamere samenleving", zo verwoorden ze het zelf. "De steun maakt het mogelijk modellen uit te proberen en op punt te stellen, waarna ze ook elders kunnen worden toegepast, wat hun hefboomeffect vergroot."

Zo’n vijftig organisaties dienden een dossier in om mee te dingen naar de projectsteun, die dit jaar opgetrokken was naar naar 40.000 euro (tegenover 25.000 euro voorheen). Afgelopen maand zijn drie innovatieve projecten in de bouw-, voeding en textielsector in de prijzen gevallen. Het gaat om twee Leuvense organisaties en een vzw uit het Waasland: Spit Tewerkstelling vzw, Pomona vzw en Atelier Circuler vzw. De vzw’s zijn voorbeelden van hoe beter (en vooral ook: minder) grondstoffengebruik in voeding, textiel en bouw mogelijk zijn.

Textiel heropwaarderen

Weet je niet waarheen met je kleerkast en woon je in het Leuvense? Spit Tewerkstelling vzw zamelt je “afdankertjes” in. Daarmee biedt het steun aan de alom bekende structuren zoals de Kringwinkels. De vzw uit Heverlee wil een groot deel van wat in die tweedehandswinkels niet kan worden verkocht opnieuw valoriseren. Hiervoor zet het arbeiders in met een arbeidszorgstatuut, die moeilijk op de reguliere arbeidsmarkt terechtkunnen.

De inzamelaar doet dat door fijnmaziger te sorteren, op basis van specifieke grondstoffen bijvoorbeeld. Als een kledingstuk uit zuiver polyester of zuiver katoen bestaat, kan er meer mee gebeuren qua recyclage dan als het om een samengestelde stof gaat. Ook mikt Spit Tewerkstelling op upcycling. Hun einddoel is een meer lokale verwerking en hergebruik aanwakkeren, zodat er minder textiel via opkopers naar het buitenland verdwijnt. Dat is namelijk nefast voor de interne markt in landen zoals Haïti of Kenia.

Spit Tewerkstelling vzw werkt samen met onderzoeksinstellingen zoals de KULeuven en de UCLL om bijkomende toepassingen te zoeken voor afgedankt textiel..

Eén boerderij: 80 procent van je bord

Doe mee en beslis zelf wat op je bord komt. Dat is de slogan van de coöperatieve vzw Pomona, die in Sint-Niklaas gevestigd is. De vzw staat voor een model waarbij consumenten en landbouwers samenwerken en samen investeren. Klinkt utopisch, maar het lijkt te werken. Daarom krijgt de Wase vzw nu projectsteun van Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer om haar model uit te breiden naar drie boerderijen.

Aan elke boerderij zijn telkens zo’n tweehonderd gezinnen, ook wel coöperanten, verbonden. Vier vijfde van de voeding die ze consumeren moeten ze via die boerderij kunnen verkrijgen. Op die manier werkt Pomona vzw volgens de doorgedreven principes van herstellende landbouw en gesloten economische en ecologische systemen.

De vzw probeert de drempels voor duurzame landbouw verlagen. Dat doet ze onder meer door haar ervaringen professioneel te documenteren en ter beschikking te stellen van geïnteresseerden.

Van bouwafval naar grondstof

Voor Leuvenaars is Atelier Circuler vzw geen onbekende. Deze materiaalbank uit de Vlaams-Brabantse hoofdstad verzamelt recuperatiematerialen uit de bouwsector. Dat doet ze in samenwerking met de afvalintercommunale en verschillende particuliere bouwaannemers.

Met de ingezamelde materialen gaat Atelier Circuler de boer op. Zo verkoopt het de recuperatiematerialen aan andere vzw’s of aan particulieren, aan democratische prijzen. Ook maakt het zelf nieuwe producten met de materialen, die zo opnieuw als grondstof dienen.

Atelier Circuler zal met de steun van het Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer kunnen verhuizen naar een ruimere locatie. Zo kan het verder opschalen en de materialenbank uitbreiden naar sanitair, buitenschrijnwerk en isolatie. Als een van de eerste materialenbanken in Vlaanderen wil het een voorbeeld zijn voor gelijkaardige initiatieven in andere provincies.

Het Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer is een samenwerking tussen Indaver nv, Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen vzw en het Actiecomité ter beveiliging van het Leefmilieu op de Linkeroever en in het Waasland (ABLLO vzw). De Koning Boudewijnstichting beheert het Fonds. Sinds zijn oprichting gaf het Fonds al meer dan 2 miljoen euro steun.