Re-use, upcycling en recycling van vliegtuigonderdelen

Dienstverlenend bedrijf Aerocircular® helpt eigenaars van passagiersvliegtuigen om het maximum van hun end-of-life vloot te recupereren. Zo krijgen herbruikbare motoren, landingsgestellen, stoelen,... een tweede leven in andere vliegtuigen. Of ze worden verwerkt tot nieuwe materialen of voorwerpen.

Dit alles in een circulair model, want alle materialen blijven van begin tot einde van de klant. “We gaan van start in Oostende en mikken op termijn op twintig vliegtuigen per jaar”, vertelt Toon Wassenberg, Sustainability Officer.

Iedereen kent waarschijnlijk de beelden van grote 'parkings' met gedumpte vliegtuigkarkassen in het midden van de woestijn. Het hoeft weinig uitleg dat de impact op het milieu enorm is.

Aerocircular® wil hierop een duurzaam antwoord bieden. “Een aantal van onze mensen hebben een verleden in de luchtvaart. Dat een autofabriek zoals Ford Genk van vandaag op morgen gesloten kan worden en technische specialisten daardoor op straat komen te staan, deed ogen opengaan. ‘Als we auto’s in elkaar kunnen steken, waarom dan geen vliegtuigen ontmantelen?’, klonk het bij hen. Het was de start van een idee op een bierkaartje.

We deden vervolgens onderzoek en kwamen tot de vaststelling dat er een boom aankomt van passagiersvliegtuigen die uit roulatie genomen worden. Passagiersvliegtuigen worden momenteel nog vaak naar hun fysieke end-of-life gedrongen en komen dan als wrakken op die gekende parkings terecht. Hier en daar gebeurt al wel wat cherry picking van onderdelen en de rest komt in de smeltoven terecht. En dan zijn er nog toestellen die tot vrachtvliegtuigen worden omgebouwd. Maar die markt is niet genoeg voor de drie- à vierduizend toestellen die nu aan hoog tempo jaarlijks het einde van hun economische levensduur bereiken.”

Circulaire economie

Vanaf het begin was het voor Aerocircular® duidelijk dat ze geen bedrijf wilden zijn dat end-of-life toestellen opkoopt. “We willen een dienstverlenend bedrijf zijn. In overleg met de klant bekijken we hoe we zijn vloot kunnen optimaliseren. De motor van vliegtuig één kan bijvoorbeeld dienen voor een verlengde levensduur van vliegtuig twee. Voor de ontmanteling zetten we gecertificeerd personeel in.

De eerste stap is het recupereren van nog luchtwaardige onderdelen. Daarna bekijken we welke materialen een andere bestemming kunnen krijgen. Zo bestaan er bijvoorbeeld bedrijven die vloermatten maken van de banden of designers die meubelen maken van metalen uit romp en vleugels. We zoeken naar zoveel mogelijk toepassingen. Het is beter dan dat het zomaar meteen naar de shredder of smeltoven gaat.”

Dat idee werd ook opgepikt door onder meer Unizo De Makers. “We daagden designers uit om iets te doen met de materialen die we recupereren uit de vliegtuigen. Kunststoffen en textiel kunnen bijvoorbeeld dienen voor tassen, de veiligheidsgordels voor draag- en broekriemen, enzovoort. We halen zo een maximum rendement uit de verwerking van de vloot van onze klanten.

Daarnaast dienen we als een soort van groen label. We kunnen tot in detail aantonen waarvoor de materialen hergebruikt worden. We bieden een ruim pallet aan toepassingen dat we permanent willen uitbreiden en verbeteren richting duurzaamheid.”

Opstart in luchthaven Oostende

Aerocircular® gaat van start in de luchthaven van Oostende. Daar voorzien ze een speciale hal. “Alle werken vinden indoor plaats. Zo vermijden we dat er bijvoorbeeld tijdens de ontmanteling van de toestellen olie en zepen in de bodem of stof in de lucht terechtkomt. Dat zie je wel eens gebeuren bij ontmanteling in openlucht. Wij kiezen ervoor om het volledig geconditioneerd te doen.”

“Onze voornaamste uitdagingen? We zitten met een logistieke uitdaging. We mikken op toestellen zoals de Boeing 737. Het gaat om een twintigtal toestellen per jaar. Dat betekent dat we twintig keer afvoer moeten voorzien van alle materialen. Per jaar zijn dat naar schatting enkele honderden vrachtwagens. Die impact proberen we toch nog te verminderen door het materiaal zo compact mogelijk te laten vertrekken. Zo zullen we eventuele hinder van extra werk op de site moeten afwegen tegen extra transport.

We moeten ons dus telkens de vraag stellen wat we zelf ter plaatse doen en in welke fase van voorverwerking we materialen afvoeren. Eigen eindverwerking van welke materialen dan ook is zeker niet de bedoeling. We willen ook nagaan welke samenwerking mogelijk is met de haven van Oostende voor transport via binnenwateren. Het is nog onduidelijk of onze volumes wel groot genoeg zijn.”

Toon Wassenberg benadrukt dat Aerocircular® een groen bedrijf wil zijn. “Dat is onze ambitie. Bij elk aspect bekijken we of er een duurzame oplossing mogelijk is. Als we dieselmotoren kunnen vermijden, zullen we dat zeker doen. We kiezen ook voor een ontmantelingshal waarvan de materialen volledig te recupereren zijn. We willen medewerkers aanmoedigen om met de fiets of het openbaar vervoer te komen en we voorzien laadpunten voor wie elektrisch rijdt.”