Merkenmonitor zet druk in Bangladesh

De Schone Kleren Campagne houdt publiek bij welke merken verder willen met een nieuw bindend veiligheidsakkoord in Bangladesh. Dat Bangladesh Akkoord voor Gebouw- en Brandveiligheid dreigt eind deze maand (augustus 2021) namelijk af te lopen.

Merken die instemmen met het Akkoord, gaan een juridisch bindende overeenkomst aan. Die houdt onder meer in dat ze hun lijst met leveranciers vrijgeven en instemmen met onafhankelijke veiligheidsinspecties en renovaties, waar zij zelf de kosten van moeten dragen.

In de plaats van het Bangladesh Akkoord komt een mechanisme van de lokale overheid dat moet instaan voor de veiligheid; de Ready Made Garment Sustainability Council (RSC). Maar dat heeft helemaal geen afdwingbaar of juridisch bindend kader.

Rana Plaza

Het Bangladesh Akkoord trad in voege in mei 2013, een maand nadat het fabriekscomplex Rana Plaza instortte in Bangladesh. Daarbij kwamen ruim 1.100 kledingarbeiders om het leven.

Arbeidsrechtenorganisaties benadrukken dat zo’n veiligheidsakkoord Rana Plaza had kunnen voorkomen. Om verdere rampen in de toekomst te vermijden, is het voortbestaan van een juridisch bindend Bangladesh Akkoord dus belangrijk, argumenteren ze.

Lokale vakbonden in buurlanden als Pakistan benadrukken dat ook hun fabrieken nood hebben aan een dergelijk veiligheidsakkoord. Ook in Pakistan zijn er immers rampen gebeurd in kledingfabrieken, waarvan de brand in Ali Enterprises in Karachi de bekendste is. Daarbij kwamen 250 mensen om het leven.

Voor- en tegenstanders

Een groot aantal merken zijn gewonnen voor nieuwe, bindende veiligheidsregels, “die uitgebreid zouden kunnen worden naar andere landen”. Onder meer ASOS, Topshop, Esprit, G-Star, Hunkemöller, Uniqlo, Wibra en Zeeman zijn voorstanders, valt af te leiden uit de merkenmonitor.

Maar een heleboel andere merken doen niet mee aan een hernieuwing van de veiligheidsvoorschriften. Ook die namen vind je terug via de merkenmonitor. Onder meer H&M, C&A, de merken onder Bestseller (zoals Vero Moda en Jack & Jones), Primark en Zara zitten daarbij.

Aan het Business & Human Rights Resource Centre benadrukte C&A dat het een van de stichtende leden van het Bangladesh Akkoord was, maar dat het vindt dat het land klaar is voor de transitie naar het RSC. Dat betwisten arbeidsrechtenorganisaties met klem.

Impact geannuleerde bestellingen

Eerder al heeft het Worker Rights Consortium, een zusterorganisatie van Schone Kleren Campagne, een andere merkenmonitor gelanceerd. Die registreert welke merken bestellingen annuleerden in productielanden tijdens de coronacrisis.

Dat de impact van die pandemie gigantisch was op het Zuid-Aziatische productieland, is af te leiden uit de statistieken van de Wereldhandelsorganisatie. Bangladesh is namelijk niet langer het op een na grootste productieland ter wereld. Doordat de economie sterke verliezen geleden heeft tijdens de pandemie, moet het nu Vietnam laten voorgaan. China blijft de grootste producent ter wereld.