Leuvens horizontaal bestuursmodel is genomineerd voor de Europese iCapital Award

Leuven is een van de zes steden die kans maken om zich een jaar lang European Capital of Innovation te noemen. De Europese Commissie reikt de iCapital Award uit aan de stad die innovatie het beste inzet om de levenskwaliteit van haar inwoners te verbeteren. 

De zes finalisten zijn Aarhus, Athene, Hamburg, Leuven, Toulouse en Umeå. Op 6 november wordt een van deze steden in Lissabon uitgeroepen tot Europese iCapital 2018.

Leuvense aanpak

Vanuit de iCapital Awards gaat er bijzondere aandacht uit naar steden die participatie én innovatie inzetten voor hun duurzame toekomst. “Die twee aspecten zijn een belangrijk deel van ons DNA”, zegt Mohamed Ridouani, schepen van Leefmilieu en toekomstig burgemeester van Leuven. “Voor die iCapital Awards hebben we bovendien twee troeven: Leuven MindGate en Leuven 2030. Beide projecten vormen een vruchtbare voedingsbodem om van Leuven de meest duurzame, sociale en welvarende stad van Europa te maken.”

In deze twee samenwerkingsmodellen slaan de stad en haar inwoners, de Leuvense bedrijven en kennisinstellingen de handen in elkaar om werk te maken van maatschappelijke uitdagingen. “De stad is een gelijkwaardige partner binnen die organisaties. Die manier van besturen zorgt voor betrokkenheid én vernieuwing”, vult Ridouani aan. “We mogen er trots op zijn dat deze Leuvense aanpak wordt gewaardeerd door de Europese Commissie.”

Leuven Mindgate

Leuven MindGate  wil de innovatiekracht in de stad vermarkten als internationale aantrekkingspool voor investeringen in gezondheid, high-tech en creativiteit. Volgens Johan Merlevede, directeur bij Leuven MindGate, heeft Leuven heeft haar innovatiekracht te danken aan de kennis en steun van alle fantastische koppen die er wonen en werken. Denk maar aan de KU Leuven, het Universitair Ziekenhuis, de vele topbedrijven, maar ook aan de bereidwilligheid van de Leuvense burgers om hun stad mee te promoten. 

Leuven Mindgate staat voor het triple-helix model waarin ondernemingen, kennisinstellingen en overheden samen werken. De kruisbestuiving tussen al deze partners creëert een ecosysteem voor ondernemers, investeerders en internationaal talent. Dat schept een vruchtbare bodem om wereldwijd kapitaal aan te trekken voor verdere innovatieve ontwikkelingen in de cluster van de sectoren rond gezondheid, high-tech en creativiteit. 

Leuven klimaatneutraal

Leuven 2030 wil samen met haar partners komen tot een duurzaam, klimaatvriendelijk, veerkrachtig en leefbaar Leuven. Door het bundelen en aanreiken van kennis en innovatieve praktijken en het opzetten van financiële en sociale structuren wil men een vruchtbare bodem voor klimaatneutrale initiatieven scheppen. Door de ontwikkeling van een netwerk wil men de betrokkenheid, draagvlak en participatie bevorderen. “Met Leuven 2030 willen wij dat ieder zijn eigen rol opneemt om zaken voor elkaar te krijgen, van inwoner over bedrijf tot kennisinstelling”, zegt Katrien Rycken, coördinator van Leuven 2030. 

Met de afvaardigingen van bedrijfsleven, onderwijs, financiële sector, en de overheid in de raad van bestuur van de vzw Leuven 2030 staat iedereen mee aan het roer van de klimaatuitdaging. “We presenteren een klimaatneutrale toekomst als een uitdaging om samen aan te werken. Zo brengen we veel uiteenlopende partijen bij elkaar, waardoor projecten en initiatieven kunnen ontstaan die anders moeilijk van de grond waren gekomen. Dat de Europese Commissie deze aanpak weet te waarderen, geeft een boost aan energie”, aldus Rycken.

Ondernemers mee aan het stuur

Andere Vlaamse steden willen de creativiteit en innovatie ook vooruit helpen. Daarvoor doen ze ook beroep op hun burgers, ondernemingen, onderwijsinstellingen, enzovoort. Bijvoorbeeld bij de Gentse klimaatstad staat ook de samenwerking met partners uit de samenleving en het bedrijfsleven centraal. Uit dat Gents netwerk borrelen nu initiatieven op om de leefbaarheid van de stad te vergroten, zoals bijvoorbeeld repaircafés, deelinitiatieven, groepsaankopen en stadslandbouw. 

Ander voorbeeld is het Stadslab2050. Dat brengt ook creatieve en innovatieve spelers van binnen en buiten de stad samen om in Antwerpen volop aan de toekomst te experimenteren. Daardoor ontstaat een divers netwerk van ondernemers, burgers, ambtenaren en kennisdragers dat werk maakt van een duurzame toekomst voor Antwerpen. Ook in Kortrijk wil het bestuur de stad op de kaart zetten als 'creatieve en innovatieve stad' en doet daarvoor beroep  op bedrijven, onderwijsinstellingen, en de designsector. Deze dynamiek groeit ook in andere Vlaamse steden...

In Leuven is het horizontaal bestuursmodel echter verder uitgewerkt. Voor de innovatie-dynamiek rond klimaatneutraliteit is de vzw Leuven 2030 op poten gezet waarin burgers, ondernemingen en onderwijsinstellingen mee inspraak hebben. Zo zit Voka, IMEC en de KBC mee in de raad van bestuur van die vzw.  "Let op", zegt Ridouani, "de slinger mag niet doorslaan. Je hebt ook een sterke overheid nodig." Maar binnen die vzw Leuven 2030 wordt de strategie mee bepaald door burgers, de universiteit en ondernemers. Hopelijk weet Europa de kanteling tot een modern stadsbestuur te appreciëren. 

Tot slot vragen we aandacht voor de uitgestoken hand naar het bedrijfsleven. Vlaamse ondernemingen die investeren in informatisering, digitalisering, IA, enz. zouden de eerste moeten zijn om een hand te reiken. Hopelijk weten ook de maatschappelijk verantwoorde bedrijven de kansen te grijpen die de kanteling naar een horizontaal lokaal bestuur te bieden heeft.