Duurzaamheid is dagelijks bewuste keuzes maken: voor, tijdens en na de reis

KrisKras vzw staat voor duurzame groepsreizen voor jongeren van 18 tot en met 30 jaar. Veerle Devillé is het aanspreekpunt voor duurzaamheid en zorgt ook voor de vorming van de reisbegeleiders. In een interview met MVO Vlaanderen deed zij de duurzaamheidsfilosofie van KrisKras uit de doeken. Deze atypische reisorganisatie laat jongeren ontdekken hoe ze respectvol kunnen omgaan met een onbekende natuur en andere culturen.

In dit tweede deel van het interview vertelt zij hoe KrisKras-medewerkers en -stakeholders die duurzaamheidsfilosofie in de praktische werking van een reisorganisatie vertalen. Lees het onderstaand artikel en maak kennis met wat zich afspeelt in de 'back office' van deze jongerenorganisatie voor duurzaam reizen. 

Duurzaamheid gaat over bewuste keuzes maken

Vraag: KrisKras trekt die rode duurzaamheidsdraad ook door in de uitwerking van het aanbod aan kleinschalige groepsreizen. Hoe pakken jullie dat aan?

Veerle Devillé: "Op twee manieren: eerst bij de reisvoorbereiding en in tweede instantie op reis. In de fase van de reisvoorbereiding vinden wij het belangrijk om keuzes te maken. We weten zelf hoe verleidelijk het is om - eens in een land van bestemming aangekomen – zoveel mogelijk toeristische bezienswaardigheden te gaan bekijken. “Been there, done that, taken a selfie” en hop naar de volgende bestemming op ons lijstje. Nee dus, hier maakt KrisKras keuzes. Zoals gezegd: het doel is om te genieten van de natuur en in contact te komen met de plaatselijke bevolking. Dan kan je best het aantal verblijfplaatsen beperken en zoveel mogelijk vanuit één verblijfplaats verschillende daguitstappen maken. Zo hou je meer tijd over om een streek in verschillende windrichtingen te leren kennen. Daarbij doen zich dikwijls ook meer gelegenheden voor om contacten te leggen met de ‘locals’."

Vraag: …hm, lijkt mooi in theorie, maar toch moeilijk in de praktijk. Die deelnemers zijn dikwijls maar één keer in dat vakantieland en hebben waarschijnlijk wel een lijstje met bezienswaardigheden. Ze kunnen die zo van internet plukken. Hoe onderbouw je die keuze naar het doelpubliek?

Veerle Devillé: "KrisKras organiseert jaarlijks ongeveer 180 reizen, 50 weekends en 15 daguitstappen. Om bij de voorbereiding van dit aanbod waakzaam te blijven werkt KrisKras met een duurzaamheidsmeter. Dat is een intern instrument dat elke medewerker hanteert bij de uitwerking van een reis om de duurzaamheid ervan in de gaten te houden. Ook werken we bij KrisKras met een afstandscirkel, waardoor we bestemmingen zoals Nieuw-Zeeland, Australië of het zuiden van Argentinië niet bezoeken. Daarnaast overwegen we pas het vliegtuig te nemen als de bestemming meer dan 1500 km ver is. Dat is een algemene regel, met uitzondering van Barcelona, omdat het verschil in tijd met andere vervoersmiddelen te groot is. Tenslotte helpt die duurzaamheidsmeter ons ook het aantal vliegreizen, al dan niet met binnenvluchten, te beperken. Op die manier bouwen wij argumenten op voor onze reisbegeleiders die zij kunnen hanteren naar jongeren met vragen over ons aanbod.

Wij hebben ook een duurzaamheidscalculator, die we samen met Ecolife ontwikkeld hebben. Op basis van dit instrument kunnen we aan elke reis een score geven aan de hand van 3 indexen, namelijk people, planet en profit. Die scores  worden toegekend op basis van de antwoorden van de reisbegeleiders op vragen over logies, eten, verplaatsingen, samenwerkingen met lokale partners, lokaal gespendeerde middelen, enz. Vervolgens vormen die scores een input in onze externe communicatie naar jongeren. De specifieke scores voor elke reis kunnen jongeren ook raadplegen op onze site. Daarmee was KrisKras vier jaar vroeger gestart dan de eerste Nederlandse reisorganisaties. Spijtig genoeg heeft de Vlaamse pers daar toen geen aandacht aan besteed." 

Vraag: In het eerste deel van dit interview heb je al verteld dat duurzaam reizen inhoudt dat jongeren leren respect opbrengen voor een onbekende natuur en andere culturen. Wat doet KrisKras nog om de duurzaamheid van jullie groepsreizen te versterken?

Veerle Devillé: “Duurzaamheid heeft natuurlijk ook te maken met het respect voor toekomstige generaties en hun behoefte aan een rustig klimaat, zonder al te veel natuurrampen of extreme weersomstandigheden. Daarom heeft KrisKras ook een programma voor CO2-compensatie. Sinds 2008 compenseren we de CO2-uitstoot van alle vluchten van onze begeleiders. Wij bieden deelnemers ook deze vorm van CO2-compensatie aan voor hun eigen vluchten. Sinds 2010 compenseren wij ook de CO2-emissies van alle minibusreizen. Andere reisorganisaties gaan ‘zogezegd’ verder door ook de CO2-uitstoot van de reizigers te compenseren, maar hun schatting is een factor 4 kleiner dan de onze. Wij kiezen bewust om de uitstoot  te schatten via Treecological.be, ook al is die het minst gunstig voor onze portemonnee. Vanaf 2018 kiest KrisKras voor BOS+ als compensatiepartner.” 

“Andere reisorganisaties gaan ‘zogezegd’ verder door ook de CO2-uitstoot van de reizigers te compenseren, maar hun schatting is toch een factor 4 kleiner dan de onze.”

Drijvende kracht?

Vraag: Deelnemers krijgen de kantoren van KrisKras niet te zien.  Ze weten niet wat er zich daar afspeelt. Kunnen wij eens een blik achter de schermen werpen om te zien hoe jullie duurzaamheid als een rode draad door de organisatie weven? 

Veerle Devillé: "Zeker en vast. Eerst en vooral wil ik meegeven dat we onze duurzaamheidsvisie doortrekken naar onze kantooractiviteiten. Zo hebben we hier een energiescan laten uitvoeren. Bij de verbouwing van het pand waar we nu sinds 3 jaar zitten hebben we het gebouw laten isoleren. Sindsdien verwarmen we de kantoren op basis van een warmtepomp. In 2016 hebben wij ook voor het eerst het Charter voor Duurzaam Ondernemen van VOKA-Oost-Vlaanderen ontvangen. Recent kregen we te horen dat we het voor 2017 ook in ontvangst zullen mogen nemen."

"We trekken duurzaamheid ook door in de bedrijfsvoering door te opteren voor een organisatievorm als ‘zelfsturend team’. Wij hebben hier bijvoorbeeld geen administratieve mensen, elke medewerker zorgt zelf voor de administratieve aspecten van zijn of haar taken. Er is eigenlijk geen hiërarchie, maar wel een coördinator, die het overzicht bewaakt, ons feedback geeft over de uitvoering van onze opdrachten en beleidskwesties voorbereidt. Sinds begin 2018 zijn we ook lid van The Shift, het Belgisch referentienetwerk voor duurzaamheid."

Vraag: Veerle, wat is jouw drijvende kracht om dag in dat uit met duurzaamheid bezig te zijn?

Veerle Devillé: ‘Wij consumeren te veel. Ik probeer aandacht te hebben voor het principe van de 5 R-en: Refuse, Reduce, Reuse, Recycle & Rot. Ik schuim in het  weekend  graag de Antwerpse rommelmarkten af, op zoek naar verborgen schatten en mooie kledij. Niet alleen vind ik het fijn om nieuwe vondsten te doen, maar door te herbruiken verkleinen we met z’n allen de afvalberg. Deze interesse geeft mij inspiratie om de vorming van de vrijwillige reisbegeleiders te innoveren of ook om het duurzaamheidsbeleid van KrisKras verder uit te bouwen. Ik wil er nog wel bij vermelden dat ik misschien wel het aanspreekpunt ben voor duurzaamheid, maar collega’s, die o.a. met productie of communicatie bezig zijn, nemen het thema toch ook wel mee in hun takenpakket.

Vraag: Kan jij een voorbeeld geven hoe je die 5 R-en filosofie in KrisKras in de praktijk brengt?

Veerle Devillé: “Reisbegeleiders hadden ons al een paar jaar gevraagd of zij bijvoorbeeld een t-shirt of sweater van KrisKras konden krijgen. Uiteindelijk hebben wij beslist om die te laten produceren, maar dan wel op een duurzame manier. Daarbij hebben wij met eco-katoen gewerkt en vindt heel het proces – van ontwerp tot afgeleverd kledingstuk – in Gent plaats. Reisbegeleiders hadden commentaar over de hogere kostprijs. Hun opmerkingen gaven ons de gelegenheid om uit te leggen dat de kledij duurzaam was vervaardigd door een klein Gents bedrijf. En dat heeft zo zijn prijs. 

Ontdek het duurzaamheidsrapport van KrisKras in 2017.

Veerle Devillé licht een tipje van de sluier: "We behaalden het Charter Duurzaam Ondernemen, gingen nieuwe internationale samenwerkingen aan, aten 70% vegetarisch, compenseerden onze CO2-uitstoot, ontwierpen een nieuw spel over duurzaam reizen en nog véél meer."

Meer informatie over duurzaam toerisme vind je hier

Ontdek meer informatie over duurzaam reizen op de website van KrisKras.