Dagboek van een campagne - deel 2

Via het Burgemeestersconvenant scharen steden en gemeenten zich mee achter de Europese doelstelling om de CO2-uitstoot met minstens 20% terug te dringen tegen 2020. Het energieverbruik in overheidsgebouwen verminderen is één van de wegen naar het bereiken van die doelstelling.

Via het project Save@work ondersteunt Arbeid & Milieu (A&M) deze uitdaging. Eén jaar lang gaan ruim 9000 werknemers in 180 kantoorgebouwen verspreid over negen Europese landen de strijd aan om zo veel mogelijk energie te winnen via gedragsverandering.

In deze dagboekreeks leest u hoe de campagne verloopt in 21 overheidskantoren in de provincie Vlaams-Brabant.

De uitdaging is groot

De uitdaging die heel wat lokale overheden aangaan, 20% efficiënter omgaan met energie en 20% minder broeikasgasuitstoot (tegenover het niveau van 1990), vereist acties van diverse stakeholders. Besparen op het eigen energieverbruik in de kantoren van de lokale overheden past hier perfect in.

Toen we in het voorjaar 2015 op zoek gingen naar deelnemers aan het project Save@work, ontvingen de lokale overheden ons dan ook met open armen. De schepen van leefmilieu van Tremelo (een van de deelnemende gemeenten), Diane Willems, beaamt dat  lokale overheden voor een grote uitdaging staan om het Burgemeestersconvenant te realiseren.

“Toen Save@work haar oproep lanceerde, waren we bezig met de uitwerking van ons klimaatactieplan: wat gaan wij doen om 20% CO2 te besparen tegen 2020? Save@work is een actie die hier perfect in past. Door zelf (kleine) acties te ondernemen - in het administratief centrum en thuis - geven we een voorbeeld aan onze inwoners. Bovendien krijgen we via onze deelname aan Save@work ook zicht op concrete en gemeten resultaten: meten is weten!”

Gebouwen zijn verantwoordelijk voor ongeveer 40% van het totale energieverbruik. Hier valt dus nog veel energie te besparen! Ook al is inzetten op gedragsverandering in kantoorgebouwen maar een van de mogelijke vereiste maatregelen, we mogen de impact hiervan niet onderschatten.

Met een energiebril door het gebouw

Besparen via gedragsverandering vergt teamwerk en is tijdsintensief. De 120 energieteamleden namen deel aan een startworkshop in hun gebouw. We zoomden in op de vraag: “hoe nemen we onze collega’s mee in dit verhaal?”. Maar we gingen ook concreet aan de slag: “waar kunnen we energie besparen?”

De eerste stap hierbij is stilstaan: waarvoor gebruiken we allemaal energie in ons gebouw, is dat nodig, kan het anders? Welke toestellen zijn energieslurpers? Alleen met deze kennis kan je collega’s gericht tips geven hoe ze energie kunnen te besparen.

Het samenbrengen van werknemers van verschillende afdelingen, hen zich samen over dit vraagstuk laten buigen en met een checklist door het gebouw laten lopen, zet echter meer in gang dan wat we strikt genomen onder gedragsverandering verstaan.

Enkele voorbeelden:

  • Het energieteam van Liedekerke ontdekte een boiler, waarvan na rondvraag bleek dat deze door niemand werd gebruikt. De stekker kon er dus uit!
  • In het OCMW van Haacht stelde een werknemer vast dat de buitendeur tijdens de pauzes vaak open gaat, omdat de vuilbak buiten staat. “Laten we deze vuilbak in de pauze binnen zetten”, was haar suggestie. “Zo zal er komende winter heel wat minder warmte verloren gaan.”
  • In het gemeentehuis van Boutersem ontdekte het energieteam dat iedereen de ramen openzet nadat het poetspersoneel is gepasseerd (ook in de winter), omdat het kuisproduct zo hard ruikt. Door het gebruik van een ander kuisproduct was het probleem meteen van de baan.

Door stil te staan bij het energieverbruik worden gewoontes in vraag gesteld en aangepast. Dit alleen al zorgt voor mooie resultaten. Wat we nog meer realiseerden leest u in deel 3.

www.saveatwork.be - gefinancierd door EU Horizon 2020 (Grant Agreement 649660) - projectcoördinatie in België: Arbeid & Milieu
Meer info over de campagne en haar deelnemers vindt u op www.saveatwork.be
.